یاسی (مجاری: jász، انگلیسی: Jassic) گویشی از زبان ایرانیتبار آسی است که توسط قومی کوچگرد که در سده سیزدهم میلادی در مجارستان ساکن شدند صحبت میشد.
مردم یاسی از اقوام ایرانیتبار بودند که به خاطر حملات پیدرپی مغولها و تاتارها به همراه کومانیها به سوی مجارستان کوچیدند. شاه مجار، بلای چهارم آنها را پذیرفت تا به او در برابر یورشهای مغول و تاتار یاری برسانند، اما پس از ورود آنها به مجارستان، روابط میان اشرافیان مجار و قبایل یاسی-کومانی رو به تیرگی نهاد و این قبایل سرزمین مجار را ترک کردند.
پس از پایان اشغال این نواحی از سوی مغول و تاتارها، یاسیها و کومانیها هم به این سرزمین بازگشتند و در دشتهای مرکزی مجارستان نشیمن گزیدند و پیشه اصلی آنها در آغاز دامپروری بود.
در خلال دو سده پس از آن، یاسیها و کومانیها کاملاً در میان مردم مجار حل شدند و زبانشان نیز از میان رفت اما یک هویت یاسی در میان آنها زنده ماند و تا سال ۱۸۷۶ نیز منطقه خودمختار خود را داشتند. دهها سکونتگاه در مجارستان مرکزی هنوز هم نام ایرانی یاس را بر خود دارد برای نمونه «یاسبرنی، یاساروکسالاس، یاسفنیسارو» و شهر یاشی در رومانی.
تنها سند ادبی از گویش یاسی در دهه ۱۹۵۰ در کتابخانه ملی ستزهنی مجارستان یافته شد. این سند یک واژهنامه یک صفحهای شامل ۳۴ واژهاست که بیشترشان مربوط به فراوردههای کشاروزی ازجمله گونههای دانههای کشاورزی و دامها داست که احتمالاً برای مقاصد مالی و بازرگانی تهیه شدهبود.
ترجمه متون ، ،
ترجمه متن فارسی به انگلسی ،
سایت ترجمه انگلیسی به فارسی ،
گویش یاسی امروزه به یاری همسنجش با واژگان همریشه در گویش دیگور زبان آسی بازسازی شدهاست.
در هشتم آذرماه سال ۱۳۸۶ رئیس و اعضای شورای شهر یازبرین (یاسبرنی) در دیداری که از مجتمع علوم دانشگاه یزد در ایران داشتند از همریشگی نامهای یاس و یزد سخن گفته و درخواست خواهرخواندگی این دو شهر را دادند که این امر انجام شد و این دو شهر هماینک خواهرخوانده هستند.
:: بازدید از این مطلب : 392
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0